Bệnh Tiểu Đường Ở Chó, Mèo - Phần I
 |
| Chó béo phì do bệnh tiểu đường. |
Bệnh tiểu đường thường được phân thành 2 loại là loại I- bệnh xảy ra khi tuyến tuỵ không có khả năng sản xuất và tiết ra insulin. Đây là dạng bệnh tiểu đường xảy ra rất phổ biến ở thú nuôi. Loại II- bệnh gây ra do nhiều nguyên nhân khác nhau mà tuyến tuỵ sản xuất insulin bị suy giảm nên không đáp ứng đủ nhu cầu nội tiết tố của cơ thể. Loại này gặp nhiều ở thú nuôi bị thừa cân, béo phì.
Ngoài ra còn tồn tại một dạng khác của bệnh nữa, được gọi là bệnh đái tháo đường nhạt hay còn gọi là bệnh tiểu đường nước với sự xuất hiện của một lượng nước tiểu loãng. Nguyên nhân của bệnh là do các vấn đề liên quan đến não hoăc do thận (ở bệnh không có sự xuất hiện của glucose). Đây là dạng bệnh rất hiếm gặp.
Nếu được phát hiện sớm và được điều trị kịp thời, đồng thời tuân thủ đúng quy trình điều trị, thú nuôi của bạn có thể được chữa trị mà không cần phải bị rút ngắn tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của chúng vẫn được đảm bảo. Ngược lại, nếu không được chữa trị tình trạng bệnh sẽ nặng hơn và có thể dẫn đến đục thủy tinh thể và các vấn đề về đường tiết niệu, suy dinh dưỡng, nhiễm ceton acid, mất nước và cuối cùng là tử vong.
Đối tượng dễ bị bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi (từ 18 tháng tuổi), tuy nhiên hầu hết bệnh thường gặp ở các thú lứa tuổi trung niên (từ 5 tuổi trở lên), cao tuổi, chó/mèo bị thừa cân/ béo phì, đặc biệt bệnh xảy ra nhiều ở thú cái và thú đực đã bị thiến (chiếm 70%).
Ở chó, tất cả các loài chó đều có thể bị bệnh, tuy nhiên giống Dachshund, giống poodles, miniature schnauzers, giống Cairn Terrier-Chó sục Cairn, Scôtlen, giống springer spaniels có nguy cơ bị bệnh cao hơn. Đặc biệt bệnh rất thường xuất hiện ở các giống chó: Cocker Spaniels, shepherds, collies, boxers.
Ở mèo bệnh ít gặp hơn, tuy nhiên nếu chẳng may một chú mèo bị mắc phải, việc điều trị cho chúng sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
1. Cơ chế phát sinh bệnh tiểu đường
Để tìm hiểu cơ chế phát sinh bệnh tiểu đường chúng ta có thể mô phỏng quá trình hoạt động của cơ thể như sau:
Tuyến tụy =>> Sản xuất ra Insulin =>>Đường (Glucose) =>>Sinh ra năng lượng. Giải thích cho quá trình này như sau: sau khi thức ăn vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành đường glucose một dạng tinh bột nguồn năng lượng chính của cơ thể. Để sử dụng được đường glucose thì khi đó tuyến tụy sẽ sản xuất ra insulin và loại hooc môn nội tiết này lại có nhiệm vụ giúp vận chuyển đường glucose đi vào các tế bào trong cơ thể để sinh ra năng lượng. Khi quá trình xử lý này hoạt động một cách không bình thường tức là đường glucose không được vận chuyển đi đến các tế bào, kết quả làm cho lượng đường glucose trong máu sẽ luôn cao. Đây chính là cơ chế hình thành nên bệnh tiểu đường.
2. Nguyên nhân gây bệnh
- Rối loạn tuyến tuỵ khiến cho không thể tiết đủ insulin.
- Các bệnh khác hoặc sự xuất hiện bất thường của một số hormone khác- có thể là đối kháng với insulin hoặc gây đề kháng insulin khiến cho insulin không thể hoạt động bình thường trong cơ thể.
- Bệnh tiểu đường thứ cấp có thể được gây ra bởi việc sử dụng thuốc steroid, hormone động dục, mang thai, hoặc điều kiện y tế khác như bệnh Cushing .
- Nguyên nhân do các yếu tố môi trường và chế độ ăn uống không hợp lý.
- Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác gây nên bệnh như: liên quan đến yếu tố di truyền, béo phì, viêm tụy mãn tính, do kích thích các hormone sinh sản (chó cái)…
3. Dấu hiệu & triệu chứng nhận biết bệnh
Những dấu hiệu sớm của bệnh
- Ba dấu hiệu đầu tiên thường thấy của bệnh là: uống nước nhiều hơn bình thường, đói và thèm ăn, đi tiểu nhiều (3P: polyphagia, polydipsia, polyuria).
- Mệt mỏi và thiếu năng lượng: Thú nuôi sẽ trở nên thờ ơ và không còn háo hức mong muốn được chạy/ đi bộ với bạn hoặc tham gia các trò chơi. Thú trở nên lười nhác vận động và ngủ nhiều hơn.
- Chi sau của thú hoạt động yếu kém (thường xuất hiện ở mèo): những chú mèo bị bệnh thay vì di chuyển nhẹ nhàng trên những tấm lót chân của mình như bình thường, chúng lại di chuyển với những bước đi nặng nề không mấy tự nhiên.
- Hơi thở hăng với mùi hóa chất/ có mùi trái cây ngọt bất thường.
- Một số biểu hiện khác: giảm cân, bồn chồn, run rẩy, thú xuất hiện nhiều hành vi bất thường, thay đổi khẩu vị, lông mỏng dần và xỉn màu, một số bị thừa cân/béo phì.
4. Những triệu chứng sau của bệnh
- Một số biểu hiện liên quan đến mắt: một biến chứng thường gặp của bệnh tiểu đường ở chó/mèo là đục thủy tinh thể hoặc mắt nhiều mây. Bệnh thể có thể dẫn đến mù lòa nếu không được chữa trị kịp thời. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do lượng đường trong máu cao (tăng đường huyết) gây ra những thay đổi trong ống kính của mắt. Nước khuếch tán vào ống kính gây ra sưng và phá vỡ các cấu trúc ống kính.
- Suy thận (mãn tính hoặc cấp tính): đặc biệt thường xuất hiện ở mèo. Đây là hậu quả của việc đường bị giữ lại trong máu của con vật và tràn vào nước tiểu gây hại cho thận. Thận của thú trở nên quá tải và khiến các nephron (các bộ lọc trong thận) không thể xử lý được việc lọc đường. Kết quả là làm rối loạn các chức năng của thận.
- Một số xuất hiện những biểu hiện bệnh nặng như: mất kiểm soát bài tiết hoặc bàng quang, ói mửa, nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng da mãn tính, thậm chí mất ý thức-hôn mê (do tăng đường huyết (đường trong máu cao) hoặc hạ đường huyết (đường trong máu thấp)).
Đăng ký nhận bài viết qua Email!
