Quản Lý Heo Nái Đẻ Và Heo Đực Giống
 |
| Heo nái hậu bị. |
HChuồng đẻ phải đủ ấm, chính vì vậy cần lắp các thiết bị chống lạnh cho heo con sơ sinh. Vệ sinh, tiêu độc, giữ khô khu vực và thiết bị sưởi ấm cho heo. Có thể sử dụng các chế phẩm làm khô. Kiểm tra đèn úm hoạt động có tốt không, vị trí lắp có đúng không (phía sau chuồng, trên thảm hoặc tấm lót). Nhiệt độ phía trên bề mặt thảm và tấm lót phải trên 35 độ C.
I.) Quản lý heo nái
Chuẩn bị chuồng đẻ
Chuồng đẻ phải đủ ấm, chính vì vậy cần lắp các thiết bị chống lạnh cho heo con sơ sinh. Vệ sinh, tiêu độc, giữ khô khu vực và thiết bị sưởi ấm cho heo. Có thể sử dụng các chế phẩm làm khô. Kiểm tra đèn úm hoạt động có tốt không, vị trí lắp có đúng không (phía sau chuồng, trên thảm hoặc tấm lót). Nhiệt độ phía trên bề mặt thảm và tấm lót phải trên 35 độ C.
Các miếng lót hoặc thảm phải đặt ở vị trí chính xác. Chuẩn bị thuốc hỗ trợ cho heo đẻ (Oxytocin…). Duy trì trại đẻ thật yên tĩnh.
Chuẩn bị cho nái đẻ
Quản lý thể trạng nái đẻ thật chính xác (độ dày mỡ lưng 18~19mm).
Chính vắc-xin cho nái theo chương trình đã quyết định trước.
Nái mang thai từ 112 ngày thì ăn 1,8kg/ngày.
Kiểm tra môi trường nuôi dưỡng hằng ngày
Duy trì nhiệt độ phòng đẻ từ 22~240C.
Heo con có thể nằm thoải mái phía dưới khu vực đèn úm. Lắng nghe tiếng kêu của heo để xác định chúng thật thoải mái. Tốc độ gió không quá cao (20 cfm/nái. 1 cfm (cubic feet per minute) tương đương 1,699 m3/giờ), tránh gió lạnh lùa vào. Vệ sinh phân và chất thải 2 lần/ngày.
Hỗ trợ đỡ đẻ thật cẩn thận
Cần phải cẩn thận và lưu ý những heo có tiền sử đẻ khó. Cần hỗ trợ đỡ đẻ những heo đẻ non và đẻ khó.
Quản lý giảm số heo chết
Cần nắm rõ những nguyên nhân khiến heo con chết như nái già, quá mập, sử dụng Oxytocin không đúng cách (quá liều hoặc quá nhiều lần). Cần ghi lên bảng tên những nái có tiền sử sẩy thai.
Những nái có tiền sử đẻ khó cần lưu ý khi gặp vấn đề hoặc trên 20~30 phút mà vẫn không đẻ được thì cần có giải pháp kịp thời để hỗ trợ cho nái đẻ.
Mọi heo con cần được sưởi ấm và giữ khô
Thân của heo con mới đẻ thường rất ẩm và thân nhiệt hạ rất nhanh, vì vậy nên sử dụng đèn úm và bột làm khô cho heo con.
Mọi heo con cần được bú sữa đầu đầy đủ
Mọi heo con cần được bú sữa đầu đầy đủ. Sữa đầu là nguồn kháng thể quan trọng từ mẹ và là nguồn cung cấp năng lượng sưởi ấm cho heo con.
Sau khi heo con được đẻ ra, cần quan sát heo con có bú sữa mẹ đầy đủ hay không, giúp đầu heo con hướng về chỗ vú mẹ.
Hạn chế tối đa di chuyển heo
Những bầy nái đẻ con ít thì nên ghép heo từ nơi khác vào. Hạn chế tối đa di chuyển heo.
Cần quan tâm tới heo còi và bệnh
Cần quan sát heo mỗi ngày. Nhanh chóng phát hiện heo có vấn đề và tập trung điều trị.
Đánh giá nái
Xem xét lượng cám nái ăn vào. Làm sạch máng và cung cấp cám tươi. Kiểm tra lượng sữa nái, giúp nái lứa đầu uống nước dễ dàng. Kiểm tra phân heo nái. Kiếm tra tình trạng vệ sinh dịch tể. Xem xét heo con có khỏe mạnh hay không.
II.) Quản lý heo đực/ Management of boar pig
 |
| Một heo đực giống Duroc. |
Phương pháp quản lý heo đực và năng lực heo đực có tầm quan trọng tới năng suất trại heo. Heo đực ảnh hưởng rất lớn tới tỷ lệ thụ thai, số heo con đẻ ra, số heo thịt. Để nâng cao lợi nhuận, cần nhập heo đực có năng lực cao và quản lý thật tốt.
Tần suất sử dụng heo đực 2 lần một tuần là hợp lý, một năm số lần sử dụng khoảng trên dưới 100 lần. Đa số heo đực đưa vào sử dụng được 2~3 năm sẽ đào thải. Trong các nguyên nhân đào thải heo đực thì sự cố chân chiếm cao nhất 30 %, tiếp theo là trở ngại sinh sản 16 %, hiệu quả kinh tế 14 %, già 13 %, tính cách đực 6 %, và các lý do khác 15 %.
Mỗi năm cần thay đực, hàng năm nhập bổ sung 1/2~1/3 số lượng heo đực đang sử dụng. Heo đực khi có năng suất không tốt cần nhanh chóng xem xét hiệu quả kinh tế để đào thải sớm.
Heo đực khi nhập từ bên ngoài nên nhập lúc 3~5 tháng tuổi (60~70kg) từ trại được phòng dịch kỹ và an toàn. Tỷ lệ thay heo đực là khoảng 50 %, nhưng tùy tình hình thực tế như số ô chuồng, tiền mua heo đực quá cao mà kéo dài thời gian sử dụng hoặc giảm số đầu heo.
Có một số trang trại tự tuyển chọn heo đực từ nguồn heo của mình nhưng năng suất thấp khiến lợi nhuận không đạt như mong đợi. Vì thế khuyến cáo nên mua heo đực từ bên ngoài.
Giá mua heo đực thường cao hơn heo nái. Tuy nhiên nếu ta tính giá khấu hao vào 1 kg heo thịt thì thực tế ta tiết kiệm được nhiều. Chính vì lý do này giá thay thế heo đực không phải cao nếu ta tính đến lợi ích thu được. Tuy nhiên để áp dụng phương pháp này cần nhập heo đực có chất lượng.
Chúng ta cần sử dụng đực phát triển tốt và có năng lực sinh sản cao. Nhờ sự tiến bộ khoa học kỹ thuật nên heo chuyển hóa thức ăn tốt, tốc độ lớn nhanh, heo dù nhiều tuổi trọng lượng vẫn không vượt quá 250 kg.
Heo đực từ 30 kg sẽ được cho ăn dạng cá thể theo từng giai đoạn nhất định. Đực vào 66 ngày tuổi sẽ hình thành tinh trùng, 78 ngày tuổi tinh trùng xuất hiện trong tiểu quản sinh tinh, 94 ngày tuổi có khả năng xuất tinh, 133 ngày tuổi thuần thục sinh sản (phối lần đầu). 133 ngày tuổi đưa vào sản xuất (1 lần/ tuần), 193 ngày tuổi cần quản lý dinh dưỡng thích hợp để đưa vào sử dụng 2 lần/ tuần.
Trong quá trình nuôi thịt, nếu heo đực bị béo phì thì có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản, ảnh hưởng xấu tới quá trình sinh tinh, chân yếu ảnh hưởng tới khả năng di chuyển. Phải quan sát kỹ từng cá thể, điều chỉnh lượng và loại cám theo từng thời kỳ. Trong thời kì nuôi thịt, nếu chân và lưng có vấn đề thì rất nhiều trường hợp sẽ không hồi phục được hoàn toàn. Chuồng heo đực cũng không được quá trơn.
Chân và eo khỏe mạnh sẽ là điều kiện cần để heo đực phát triển khả năng sinh sản nhưng chuồng heo đực cần có độ rộng phù hợp (7~8 m2) để heo có thể vận động.
Cần chú ý heo đực khi được 6 tháng tuổi, trong quá trình nuôi dưỡng sẽ cạnh tranh lẫn nhau dẫn đến có thể bị vấn đề ở chân và eo khiến đực không thể đưa vào sử dụng.
Biên dịch: Heo Team
Theo Pig & Pork
Đăng ký nhận bài viết qua Email!
